![](/media/lib/499/n-basen-245e82445d7be9d1b8f888d7b04b534a.jpg)
To nie port wojenny, a świątynny basen i obserwatorium astronomiczne sprzed 2500 lat
14 kwietnia 2022, 09:53Znajdujący się na Sycylii basen sprzed 2500 lat był uważany dotychczas za port wojenny. Teraz archeolodzy doszli do wniosku, że w rzeczywistości to jeden z największych w Śródziemiomorzu świętych zbiorników wodnych.
![](/media/lib/499/n-krater-0cbe57825e20aa1a0a0b80e68db4cf85.jpg)
Polscy archeolodzy eksplorują sudańską pustynię Bayuda i dokonują kolejnych ciekawych odkryć
7 kwietnia 2022, 11:12Zespół muzealno-archeologiczny pracujący pod kierunkiem dr. hab. Henryka Panera z Muzeum Archeologicznego w Gdańsku (MAG) kontynuuje projekt badawczy „Prahistoryczne społeczności Pustyni Bayuda w Sudanie - nowe granice Królestwa Kermy”. Do najciekawszych odkryć sezonu 2022 r. należą paleolityczne obserwatorium łowieckie, osada wielokulturowa czy grób ok. 50-letniego wojownika.
![](/media/lib/498/n-uruk-4308703fcc34d3ac9830904f256f6ee0.jpg)
W pobliżu sumeryjskiego Uruk wydobyto łódź sprzed 4000 lat
5 kwietnia 2022, 11:42W pobliżu starożytnego sumeryjskiego miasta Uruk wydobyto łódź sprzed 4000 lat. Została wykonana z bitumenu i materiału organicznego, który się nie zachował. Archeolodzy, którzy dokonali odkrycia, wykonali wstępne badania i skanowanie trójwymiarowe. Teraz będzie można go zbadać bardziej szczegółowo, a w przyszłości, po konserwacji, łódź może trafić na wystawę do Muzeum Narodowego Iraku w Bagdadzie.
![](/media/lib/498/n-awarowie-ec4b3daecc4ad480aa9a14c4997ed998.jpg)
Wiemy, skąd pochodzili następcy Hunów, Awarowie. Dokonali oni najszybszej migracji w dziejach
4 kwietnia 2022, 08:40Awarowie, mniej znani „następcy” Hunów, stworzyli w Europie środkowej i wschodniej państwo z centrum w Kotlinie Panońskiej, które przetrwało niemal 250 lat. Wiemy, że Awarowie przybyli w VI wieku z Azji Centralnej, jednak zarówno historycy wczesnośredniowieczni, jak i współcześni, nie są zgodni co do ich pochodzenia.
![](/media/lib/497/n-rozowebalony-07c089e6b17a6cdfb0e3ac3c27332deb.jpg)
Złodzieje jonów działają w tłoku!
29 marca 2022, 17:01Komórki wytwarzają wiele różnych związków i kompleksów, które mogą zajmować aż do 40% jej wnętrza. Z tego powodu wnętrze komórki jest niezwykle zatłoczonym środowiskiem, w którym charakteryzacja reakcji biochemicznych jest skomplikowana i złożona, pomimo ogromnego postępu nauki. Dlatego naukowcy zazwyczaj używają obojętnych chemicznie molekuł takich jak niejonowe polimery
![](/media/lib/497/n-patrol-bce0eb5728bed17d56ab043b85f08e06.jpg)
Biała Śmierć. Simo Häyhä poluje na Rosjan
25 marca 2022, 09:29Inwazja stalinowskiej Rosji na niewielką i słabą Finlandię miała być banalnie prostym przedsięwzięciem. Wręcz spacerkiem. Siła bojowa całej fińskiej armii nie przekraczała 300 000 żołnierzy gotowych do walki. Mieli do dyspozycji około 40 przestarzałych czołgów i około 100 samolotów. W listopadzie 1939 roku sowieccy generałowie rzucili przeciw nim niemal 450 000 żołnierzy, około 2500 czołgów i niemal 4000 samolotów
![](/media/lib/495/n-kamien-d598ba066eb7c24bab90768d8a1aba16.jpg)
Wyjątkowe odkrycie w Szkocji. Rzadki rzeźbiony głaz w pobliżu miejsca słynnej bitwy
15 marca 2022, 08:38Na polu jednego ze szkockich rolników naukowcy z University of Aberdeen trafili na ozdobiony piktyjskimi symbolami głaz długości 1,7 metra. Odkrycia dokonano w Aberlemno w pobliżu Forfar. To miejsce znane z bogatego piktyjskiego dziedzictwa. Odkryto tam dotychczas sporą kolekcję unikatowych kamieni, z najsłynniejszym z nich przedstawiającym sceny z kluczowej dla powstania Szkocji bitwy pod Dúin Nechaín
![](/media/lib/495/n-peru-77cb40a7ff138a350edc33ea2399340e.jpg)
To nie konkwistadorzy byli pierwszymi, którzy przynieśli gruźlicę w głąb Ameryki Południowej
14 marca 2022, 12:07Gruźlica, jedna z najbardziej śmiercionośnych chorób zakaźnych, została na szeroką skalę wprowadzona w Amerykach przez kolonizujących je Europejczyków. Hipotezę tę potwierdza chociażby różnorodność jej szczepów, która w Amerykach jest podobna do różnorodności w Europie. Jednak od 1994 roku wiemy, że choroba ta dotarła do Nowego Świata jeszcze zanim zjawili się tam Europejczycy
![](/media/lib/494/n-xiamwykop-5970e9f1dc8679b8b50fe55e42f76d3c.jpg)
W Chinach odkryto nieznaną kulturę sprzed 40 000 lat
8 marca 2022, 10:11Na stanowisku Xiamabei z basenie Nihewan w północnych Chinach odkryto nieznaną dotychczas kulturę paleolitu. Pochodzi ona sprzed 40 000 lat i pozwoli nam lepiej zrozumieć zachodzący wówczas proces hybrydyzacji kulturowej i genetycznej pomiędzy H. sapiens a wcześniej obecnymi tam gatunkami człowieka.
![](/media/lib/493/n-katakumby04-b4a3f2338bb86eae743a2ab2eb91171c.jpg)
Próbują ratować zagrożone miejsce pochówku elity Rzeczpospolitej szlacheckiej
1 marca 2022, 14:38Białostockie uczelnie we współpracy z monasterem Supraślu i Chrześcijańską Akademią Teologiczną rozpoczęły projekt ratowania i zabezpieczenia XIV-wiecznych unikatowych katakumb znajdujących się w pobliżu monasteru. Kilkadziesiąt lat po tym, jak do Supraśla przybyli mnisi, na południe od monasteru wzniesiono cerkiew Zmartwychwstania Chrystusa, a pod nią zbudowano duże katakumby z niemal 200 niszami grzebalnymi. To miejsce pochówku elity Rzeczypospolitej szlacheckiej, mówi doktor habilitowany Maciej Karczewski.